24-29 weken: Checklistjes en regeldingetjes…

Kraampakket

In het kraampakket zitten spullen die je nodig hebt bij je thuisbevalling en tijdens de periode vlak na de geboorte.

Het kraampakket kun je aanvragen bij je zorgverzekeraar. Ben je aanvullend verzekerd, dan krijg je deze waarschijnlijk (gedeeltelijk) vergoed van je zorgverzekeraar.

Krijg je dit pakket niet, dan kun je een volledig pakket kopen bij de apotheek of drogist. Je kunt ook zelf je kraampakket samenstellen.

Gebruik onderstaande checklist om er zeker van te zijn dat je de belangrijkste producten in huis hebt.

• matrasbeschermer of kraammatras: deze beschermen je matras tijdens en na de bevalling;
• onderleggers: onderleggers zijn hygiënische vochtopnemende matjes die iets dunner zijn dan een kraammatras;
• kraamverband: dit verband is groter en dikker dan maandverband. Vooral de eerste dagen na de bevalling heb je kraamverband nodig;
• netbroekjes/stretchbroekjes: handig om je kraamverband in te doen. Netbroekjes zijn heel elastisch. Na gebruik gooi je ze weg;
• (verband)watten: voor het schoondeppen en desinfecteren;
• steriele gaasjes: steriele gaasjes zijn per stuk verpakt. Deze gaasjes worden gebruikt voor de verzorging van de baby of het verzorgen van de vagina na inknippen en inscheuren;
• koortsthermometer: het liefst een digitale, die zijn nauwkeuriger dan kwikthermometers;
• ontsmettingsmiddelen: alcohol en desinfecterende zeep;
• navelklem: deze is nodig voor het afklemmen van de navelstreng. Bij een ziekenhuisbevalling heb je deze niet nodig.

Het is handig om het kraampakket in de zevende maand van je zwangerschap in huis te hebben.

Zwanger en werk

Als zwangere krijg je te maken met rechten en plichten op je werk.

Je bent wettelijk verplicht uiterlijk 3 weken voor ingang van je zwangerschapsverlof aan je werkgever te vertellen dat je zwanger bent. Voor je werkgever is het uiteraard prettiger als je dit eerder doet. Zo kan hij of zij alvast op zoek naar een geschikte vervanger.

Op het moment dat je je werkgever vertelt dat je zwanger bent, krijg je recht op wettelijke bescherming tijdens je zwangerschap en tijdens de periode dat je borstvoeding geeft. Daarnaast hoor je gelegenheid te krijgen om de verloskundige of gynaecoloog te bezoeken, ook onder werktijd.

Zwangerschapsverklaring

Hoogstwaarschijnlijk zal je werkgever in de eerste helft van je zwangerschap vragen om een zwangerschapsverklaring. Met een zwangerschapsverklaring kan je werkgever een zwangerschapsuitkering aanvragen.

Je kunt de verklaring bij ons opvragen. Op de zwangerschapsverklaring staat:

• dat je zwanger bent
• wanneer de vermoedelijke bevallingsdatum is
• je persoonlijke gegevens
• je burgerservicenummer

Zwangerschapsverlof

Je mag maximaal 6 weken voor de uitgerekende datum met verlof gaan. Je bent echter verplicht om minimaal 4 weken voor de uitgerekende datum te stoppen met werken. Het totale verlof duurt 16 weken. Je hebt dus altijd minimaal 10 weken na je bevalling vrij ook wanneer de baby later dan gepland geboren wordt. Met je zwangerschapsverklaring kun je je verlof aanvragen. Als je in loondienst bent, krijg je een zwangerschaps- en bevaluitkering die gelijk is aan je salaris.

Ben je zelfstandige of ben je werkloos, dan gelden er andere regels dan wanneer je in loondienst bent. Wanneer je als zelfstandige werkt dan moet je bij de UWV een ‘Zwanger en Zelfstandig’ uitkering (ZEZ) aanvragen. Voor zwangerschap en bevalling samen heb je recht op 16 weken uitkering. Elke week krijg je een uitkering voor 5 werkdagen. Je krijgt dus geen uitkering voor de zaterdagen en zondagen. De uitkering duurt minimaal 16 weken. Je hebt altijd recht op 10 weken uitkering ná de bevalling. De hoogte van je uitkering hangt af van je inkomen in het kalenderjaar voordat je zwanger werd. De uitkering is nooit hoger dan het minimumloon.

Ouderschapsverlof

Na je zwangerschaps- en bevallingsverlof, kun je ook ouderschapsverlof opnemen. Meestal wordt dit verlof niet doorbetaald. Tijden je verlof bouw je geen vakantie-uren op. Je hebt recht op 26 weken aaneengesloten verlof of je kunt die uren verdelen over een langere periode, bijvoorbeeld door 1 dag per week vrij te nemen. Je hoeft het ook niet gelijk te doen, Je hebt recht op ouderschapsverlof tot je kind 8 jaar is.

Werkomstandigheden

Je werkgever is verplicht om de gezondheid van jou en jouw kind tijdens de zwangerschap en periode van borstvoeding te beschermen. Hij of zij moet er dus voor zorgen dat je veilig kunt werken. Uitgangspunt is wel dat je je eigen werk kunt blijven doen, in je eigen functie en op je eigen werkplek. Er zijn bepaalde werkomstandigheden die risicovol zijn voor je zwangerschap. Overleg met je werkgever als je:

• tijdens je werk wordt blootgesteld aan trillingen, ioniserende straling (straling van radioactieve stoffen), chemische stoffen of infectierisico’s
• fysiek zwaar werk hebt, zoals vaak tillen, trekken, duwen of dragen.
• als je in nacht- of ploegendienst werkt.

Heb je zwaar of risicovol werk, dan moet je werkgever het werk aanpassen en je eventueel ander werk geven. Je kunt ook overleggen met de bedrijfsarts (Arbo-dienst) of inlichtingen vragen bij de Arbeidsinspectie. Daarnaast:

• kun je je werkgever vragen om extra pauzes als je erg moe bent.
• ben je niet verplicht om ‘s nachts te werken of om over te werken.

Soms biedt een werkgever een (vrijwillig) preventief consult bij de bedrijfsarts aan. De bedrijfsarts kan risico’s tijdens het werk in kaart brengen en de werkgever hierover adviseren.

Werken na de bevalling

De eerste 9 maanden na de bevalling heb je recht op extra pauzes (een kwart van je werktijd) om te kolven als je borstvoeding geeft. Daarnaast ben je ook niet verplicht om ’s nachts te werken of om over te werken.